Białorusko-rosyjski sojusz wojskowy w kontekście geostrategicznego znaczenia Białorusi dla Rosji jako drogi na zachód i jego rola w realizacji jej celów geopolitycznych, cz. 1
DOI:
https://doi.org/10.31861/mediaforum.2021.9.87-107Ключові слова:
geostrategia, Białoruś, Rosja, Polska, bezpieczeństwoАнотація
Niniejszy artykuł autorstwa Grzegorza Baziura dotyczy geostrategicznego znaczenia Białorusi w kontekście „rosyjskiej drogi na Zachód”, w świetle neoimperialnej polityki Federacji Rosyjskiej, realizowanej przez władze pod kierunkiem prezydenta Władimira Putina. We wstępie Autor przedstawił cele artykułu, metody badawcze i jego tezy, zaś w pierwszej części opisał relacje białorusko-rosyjskie pod kątem współpracy wojskowej i rosyjskiej wizji polityki bezpieczeństwa na kierunku zachodnim. W dalszej części tekstu autor stawia pytanie – czy w kontekście sojuszu białorusko-rosyjskiego pod hegemonią Rosji jest się czego obawiać ze strony Białorusi? W tej części omówił on meandry relacji polsko-białoruskich z Rosją w tle, a całość artykułu kończą wnioski na temat perspektyw bezpieczeństwa Białorusi i państw z nią graniczących, w tym Polski.
Завантажити
Посилання
Antonowicz M., Czy Alaksandr Łukaszenka zalegalizuje Pogoń?, „Przegląd Bałtycki” 29 września 2016 - https://przegladbaltycki.pl/3251,alaksandr-lukaszenka-zalegalizuje-pogon.html, dostęp: 30.12.2019.
Baziur G., Trójmorze jako koncepcja bezpieczeństwa i rozwoju ekonomicznego Europy Wschodniej, „Przegląd Geopolityczny” 2018, T. 23, s. 24-38.
Bednarzak T., Siły zbrojne Białorusi. Czy jest się czego bać? Portal WP wiadomości, 7.04.2016 - https://wiadomosci.wp.pl/sily-zbrojne-bialorusi-czy-jest-sie-czego-bac-6027386757644929a, 29.12.2019.
„Беларусіка – Albaruthenica”, Мінск 1992, T. 2.
Bryc A., Cele polityki zagranicznej Federacji Rosyjskiej, Toruń 2004.
Bulhakau V. (red.), Geopolityczne miejsce Białorusi w Europie i świecie, Warszawa 2006.
Cyganok A., Wojennyj flot nieftiegazowogo konflikta – 4.01.2007, http://www.polit.ru/author/2007/01/24/belanis.html, 6.02.2020.
Czachor R., Białoruska polityka neutralności i bezatomowości w latach 90, Zeszyty Naukowe Dolnoślaskiej Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Techniki w Polkowicach, zeszyt nr 4: Studia z Nauk Społecznych, Polkowice 2011.
Czachor R., Polityka zagraniczna Republiki Białoruś w latach 1991-2011. Studium politologiczne, Polkowice 2011.
Договор аб стварэнні супольніцтва Беларусі і Расіі, w: Знешняя палітыка Беларусі. Зборнік дакументаў і матэрыялаў, т. 8, Мінск 2008.
Дубянецкі Э., Ментальнасць беларусаў: спроба гістарычна-псіхалагічнага аналізу, w: „Беларусіка – Albaruthenica”, Мінск 1992, T. 2.
Dyner A. M., Rust M., Białoruś między Wschodem a Zachodem: stare/nowe dylematy, Kolegium Europy Wschodniej im. Jana Nowaka-Jeziorańskiego we Wrocławiu, Wrocław 2018.
Eberhardt A., Stosunki Federacji Rosyjskiej i Republiki Białoruś w sferze obronności, Polski Instytut Spraw Międzynarodowych, Warszawa, lipiec 2005.
Foligowski P., Białoruś: trudna nie-podległość, Wrocław 1999.
Gawin T., Historia niszczenia niezależności Związku Polaków na Białorusi (1988-2005), w:
Gołaś K., Białoruś w polityce Federacji Rosyjskiej, portal Geopolityka.net, 30.03.2014 - http://geopolityka.net/bialorus-w-polityce-federacji-rosyjskiej/
Gołaś K., Mechanizm bezpieczeństwa WNP, portal Geopolityka.net, 19.03.2014 - http://geopolityka.net/mechanizm-bezpieczenstwa-wnp/
Górski K., Polityka bezpieczeństwa i siły zbrojne Białorusi. Studia i Materiały, Warszawa 1996.
Gray C. S., Sloan G., Geopolitics, Geography and Strategy, London-Portland 1999, November 30.
Гpoнcкий А. Д., Отношения Белоруссии с Европейским Союзом и США (1992–2018 гг.): от дистанцирования к дрейфу на Запад, КОНТУРЫ ГЛОБАЛЬНЫХ ТРАНСФОРМАЦИЙ 2019, Т. 12, c. 71-97 НР 2 – https://www.ogt-journal.com/jour/article/viewFile/440/391, dostęp: 20.01.2020.
Нацисты из РНЕ вербуют в Беларуси боевиков для Украины, BY24.org, 11.05.2014 - http://nn.by/?c=ar&i=170171&lang=ru, 12.01.2021.
Historia bez bohaterów. Rozmowa z Uładzimirem Arłouem, w: Ograbiony naród. Rozmowy z intelektualistami białoruskimi, Wrocław 2007.
Ioffe G., Białoruś: już państwo, jeszcze nie naród, w: V. Bułhakau, Geopolityczne miejsce Białorusi w Europie i świecie, Warszawa 2006.
Iwanow M. (red.), Białoruś. Trudna droga do demokracji, Wrocław 2006.
Iwanowski S., Siły Zbrojne Ukrainy i Białorusi, Warszawa 2010.
Karbowski A., Państwo Związkowe Rosji i Białorusi, Nowa Geopolityka. Portal i czasopismo Polskiego Towarzystwa Geostrategicznego, 9.10.2013 - https://geopolityka.net/panstwo-zwiazkowe-rosji-i-bialorusi/,12.01.2021.
Kłysiński K., Koniec kryzysu? Sytuacja gospodarcza Białorusi po dwóch latach recesji. Wyzwania bezpieczeństwa w relacjach Polski i Białorusi, Biuletyn PISM, nr 173 (1921) z 06 GRU 2019 – Komentarze OSW, 27.02.2018 - https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/komentarze_262.pdf, 11.01.2021.
Kłysiński K., (Nie)realna neutralność. Próby redefinicji białoruskiej polityki zagranicznej, Komentarze OSW, 2.07.2018 - https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/komentarze-osw/2018-07-02/nie-realna-neutralnosc-proby-redefinicji-bialoruskiej-polityki
Kłysiński K., Nieuchronność reform? Gospodarka Białorusi wobec redukcji rosyjskich subsydiów, Komentarze OSW, 27.03.2019 - https://www.osw.waw.pl/sites/default/files/komentarze_296_1.pdf, 11.01.2021.
Konończuk W., Fiasko integracji. WNP i inne organizacje międzynarodowe na obszarze poradzieckim 1991-2006, „Prace OSW”, Warszawa, maj 2007.
Konończuk W., „Trudny sojusznik”. Białoruś w polityce Rosji, „Prace OSW”, Warszawa, wrzesień 2008.
Kowalczyk K., Geopolityczne dążenia współczesnej Rosji, „Przegląd Geopolityczny” 2019, T. 27.
Kozłowski P., Obszar postradziecki w oficjalnych strategiach Federacji Rosyjskiej i Rady ds. Polityki Zagranicznej i Obronnej, „Wschodnioznawstwo” 2007, nr 1.
Kucharczyk M., Białoruś jako Republika Federacji Rosyjskiej?, Euractiv.pl, 18.09.2019 - https://www.euractiv.pl/section/polityka-zagraniczna-ue/news/bialorus-jako-republika-federacji-rosyjskiej/, 12.01.2021.
Krawulski J., Wybory parlamentarne i prezydenckie u wschodnich sąsiadów Polski w latach 1992-1995, Poznań 1995.
Latypou U., Neutrality as a Factor in Belorussian Security Policy, Conflict Studies Research Centre, February 1994.
Malak, K., Polityka zagraniczna i bezpieczeństwa Białorusi, Warszawa 2003.
Mączka K., Geopolityka i geostrategia Białorusi w świecie – jak widzi i kształtuje ją Mińsk?, s. 35-47 -https://ruj.uj.edu.pl/xmlui/bitstream/handle/item/80609/maczka_geopolityka_i_geostrategia_bialorusi_w_swiecie_2010.pdf?sequence=1&isAllowed=y
Mironowicz E., Łatyszonek O., Historia Białorusi: od połowy XVIII do końca XX wieku, Białystok 2002.
Mironowicz E., Polityka zagraniczna Białorusi 1990-2010, Białystok 2011.
Mironowicz E., Sojusz interesów. Stosunki białorusko rosyjskie 1991 2014, „Studia z Dziejów Rosji i Europy Środkowo-Wschodniej” 2015, T. 50, z. 2. XXX
MSZ Białorusi: nie mamy świadomości narodowej, „Rzeczpospolita” 29.05.2015 – http://www.rp.pl/artykul/1205042-MSZ-Bialorusi--nie-mamy-swiadomosci-narodowej.html, dostęp: 11.10.2019.
Ograbiony naród. Rozmowy z intelektualistami białoruskimi, Wrocław 2007.
Olchowski J., Białoruś – wyzwania i dylematy w 2021 roku, Komentarze IEŚ, nr 344, Instytut Europy Środkowej, 27.02.2021 – komentarze@ies.lublin.pl, 10 III 2021.
Olędzka J., Strategie przetrwania prezydenta Białorusi, A. Łukaszenki, Instytut Europy Środkowo-Wschodniej. Komentarze, Nr 30/2016 (2016-11-08), s. 1-3.
Poczobut A., System Białoruś, Gliwice 2013.
Radzik R., Formowanie się nowoczesnej białoruskości w XX stuleciu, w: Michaluk D. (red.), Białoruś w XX stuleciu. W kręgu kultury i polityki, Toruń 2007, T. I.
Raubo J., Odliczanie do Zapad-2021. Białoruś i Rosja wyznaczyły termin manewrów, Defence24.pl, 19 stycznia 2021 - https://www.defence24.pl/odliczanie-do-zapad-2021-bialorus-i-rosja-wyznaczyly-termin-manewrow, 14.03.2021.
Rocznik Strategiczny 2002/2003, Warszawa 2003.
Rosjanie i Białorusini poćwiczą pod polską granicą walkę z dywersją, Kresy24.pl - https://kresy24.pl/rosjanie-i-bialorusini-pocwicza-pod-polska-granica-walke-z-dywersja/, dostęp: 30.12.2019.
Sabak J., Łukaszenka przygotowuje się na atak „zielonych ludzików”. Militarne napięcie na linii Mińsk-Moskwa?, portal Defence24, 29.09.2016 - https://www.defence24.pl/lukaszenka-przygotowuje-sie-na-atak-zielonych-ludzikow-militarne-napiecie-na-linii-minsk-moskwa, 1.01.2020.
Sabak J., S-400 ze „wsparciem” dla Białorusi, portal Defence24pl., 15 stycznia 2021 - https://www.defence24.pl/s-400-ze-wsparciem-dla-bialorusi, 14.03.2021.
Serwis Informacyjny PAP: 1 IV 1996, 19 X 1998; 28 IV, 21-22 VI 1999, 21 IV, 17 V 2000, 28 X 2003; 2 III 2004.
Silicki V., Białoruś: anatomia zapobiegawczego autorytaryzmu, V. Bulhakau (red.), Geopolityczne miejsce Białorusi w Europie i świecie, Warszawa 2006.
Siły Zbrojne Białorusi w 2016 r., Militarium. Polski Portal Militarny, 23.09.2016 - https://militarium.net/sily-zbrojne-bialorusi-w-2016-r/, 29.12.2019.
„Słowiańskie Braterstwo” na Białorusi. Ćwiczenia desantników, portal Defence24pl., 17 września 2020 - https://www.defence24.pl/slowianskie-bractwo-na-bialorusi-cwiczenia-desantnikow-foto, 13.03.2021.
Szoszyn R., Ciche odrodzenie narodowe Białorusinów, „Rzeczpospolita” 21.07.2016 - rp.pl/Polityka/307219890-Ciche-odrodzenie-narodowe-Bialorusinow.html, 30.12.2019.
Szybieka Z., Historia Białorusi 1795-2000, Lublin 2002.
Tymanowski J., Rola i znaczenie Republiki Białoruś we współczesnej Europie, Toruń 2017.
Tezisy wystuplenija Prezydenta Republiki Belarus’ A.G. Lukasenko na rasširennom zasedanii Ministerstva inostrannych del Republiki Balarus - http://www.President.gov.by, 6.02.2020.
Тихомиров, A.B., Внешняя политика Республики Беларусь (1991–2015 гг.), Минск, 2017.
Tymanowski J., Rola i znaczenie Republiki Białoruś we współczesnej Europie, Toruń 2017.
Valvo G., Związek Rosji i Białorusi: unia militarna?, geopolityka.org, 16.07.2012 - http://geopolityka.org/komentarze/giovanni-valvo-zwiazek-rosji-i-bialorusi-unia-militarna, 14.01.2021.
Wierzbowska-Miazga A., Republika Białoruś czy republika białoruska?, Prace OSW, 15.09.2001 - https://www.osw.waw.pl/pl/publikacje/prace-osw/2001-09-15/republika-bialorus-czy-republika-bialoruska, 28.12.2019.
Włodkowska A., Polityka Federacji Rosyjskiej na obszarze WNP, Toruń 2006.
Wojczal K., Gra o … Mińsk. Białoruś staje się nowym frontem. Wyzwanie dla Polski? - https://www.krzysztofwojczal.pl/geopolityka/europa-centralna/bialorus/bialorus-staje-sie-nowym-frontem-wyzwanie-dla-polski/
Wspólne państwo znów się oddala, „Rzeczpospolita” 1 XII 2000, nr 280, s. A 7.
Wystupljenije ministra inostrannych dieł Respubliki Biełaruś P.K. Krawczenko na 46-j sessi Gienieral’noj Assambleji OON, Minsk 1991.
Wystuplienije Prezidienta Biełarusi A. Łukaszenko na wstrieczie sto studentami BGU, 12.02.2008 g. - www.president.gov.by, 6.02.2020.
